Đề thi giữa kì 1 lớp 9 môn Văn 2017 - THCS Nguyễn Khuyến

Đề thi giữa kì 1 lớp 9 môn Văn 2017 - THCS Nguyễn Khuyến

Phần I  Tiếng việt: (2,0 điểm)

            Khoanh tròn các đáp án em cho là đúng:

 Câu 1: Các thành ngữ: “nửa úp nửa mở, nói nước đôi” liên quan đến phương châm hội thoại nào?

A. Phương châm về chất                             C.  Phương châm quan hệ           

B. Phương châm về lượng                           D. Phương châm cách thức

 Câu 2: Khi chuyển đổi lời dẫn trực tiếp sang lời dẫn gián tiếp ta không cần lưu ý điều gì:

A. Bỏ dấu hai chấm và dấu ngoặc kép  

B. Có thể thêm “rằng” hoặc ‘là” trước lời dẫn      

C. Có thể lược bỏ 1số từ ngữ không cần thiết

D. Không cần lược bỏ từ ngữ nào

Câu 3: Các cụm  từ sau cụm từ nào không phải là điển tích điển cố :

A. Núi Vọng phu .                                C. Lòng chim dạ cá.

B. Cỏ Ngu mĩ .                                     D. Ngọc Mị Nương.        

Cõu4: Khi giao tiếp phải tuân thủ mấy phương châm hội thoại?

A. Một;             B. Hai;                  C. Bốn;                            D. Năm

Câu5: Từ 'đầu' trong dũng nào sau đây được dùng theo nghĩa gốc?

A. Đầu bạc răng long.                                                           B. Đầu sỳng trăng treo.

C. Đầu non cuối bể.                                                              D. Đầu súng ngọn giú.

Câu6: Trong cỏc từ sau từ nào là từ lỏy?

A. Tươi tốt            B. Rổ rá                C. Lao xao             D. Bọt bèo

Câu7:  Thành ngữ nào cú nội dung được giải thớch như sau: dung túng, che chở cho kẻ xấu, kẻ phản trắc?

A. Mỡ để miệng mèo                                           B. Nuôi ong tay áo

C. Ếch ngồi đáy giếng                                         D. Cháy nhà ra mặt chuột

Câu8:Thành ngữ “ăn ốc nói mò”mang nét nghĩa nào trong những nét nghĩa sau::

A. Nói nhảm nhí vu vơ                           B. Nói hồ đồ không có căn cứ

C. Nói bịa đặt vu khống                          D. Nói ba hoa khoác lác                         

Phần II: Đọc hiểu văn bản (3đ)

Cho đoạn văn :

“Cần tạo cho trẻ em cơ hội tỡm, biết được nguồn gốc lai lịch của mỡnh và nhận thức được giá trị của bản thân trong một môi trường mà các em thấy là nơi nương tựa an toàn thông qua gia đỡnh hoặc những người khác trông nom các em tạo ra. Phải chuẩn bị để các em cú thể sống một cuộc sống cú trỏch nhiệm trong một xó hụi tự do. Cần khuyến khớch trẻ em ngay từ lỳc cũn nhỏ tham gia vào sinh hoạt văn hóa xó hội.”

                                                       (Theo SGK Ngữ văn 9 học kì I -NXB GD Việt Nam ) 

1/ Đoạn văn  trên trích từ văn bản nào? Thuộc phần nào của văn bản?

2/ Đoạn văn có câu “Phải chuẩn bị để các em có thể sống một cuộc sống có trách nhiệm trong một xó hụi tự do”.  Theo em hiểu “một cuộc sống cú trỏch nhiệm” của trẻ em là gì ?

3/ Nhận thức được tầm quan trọng của chăm sóc và bảo vệ trẻ em Đảng, nhà nước ta đó thể hiện sự quan tâm bằng những việc  làm nào?( kể 2-3 việc làm cụ thể).

4/Từ những nhiệm vụ đặt ra cho mọi người trong đoạn văn. Liên hệ với bản thân em, nếu chứng kiến ở đâu đó trong cuộc sống những hành vi ngược đói, bạo hành đối với trẻ em, lúc ấy em sẽ làm gì? 

Phần III. Tập làm văn: (5,0 điểm)

      Giới thiệu về chiếc quạt giấy- một đồ vật gần gũi trong cuộc sống con người..

Đáp án đề thi giữa kì 1 lớp 9 môn Văn 2017 - THCS Nguyễn Khuyến

Phần I  Tiếng việt: (2,0đ)

*Yêu cầu: HS chỉ đúng các đáp án sau.

                 Mỗi đáp án đúng đạt 0,25 điểm sai không cho điểm :

II. Đọc – Hiểu văn bản (3 đ)

1/  Đoạn văn  trích trong văn bản “Tuyên bố thế giới về sự sống cũn, quyền đựợc bảo vệ và phát triển của trẻ em.” (0,25 đ)

   Đoạn văn thuộc phần cuối của văn bản (phần nhiệm vụ ). (0,25 đ)

2/ Em hiểu “một cuộc sống cú trỏch nhiệm” của trẻ em là:

  Trẻ em tự  ý thức được các suy nghĩ, hành động, việc làm của mỡnh một cỏch đúng đắn theo chuẩn mực đạo đức xó hội. Biết tự điều chỉnh bản thân, biết yêu thương chia sẻ… với người khác, không chỉ sống cho riêng mỡnh mà cũn cho  gia đỡnh, xó hội. (0,5 đ)

3/Những việc  làm của  Đảng, nhà nước ta:

xây dựng những nhà văn hóa thiếu nhi, những làng trẻ S0S, những trường học, bệnh  viện nhi, tổ chức cho trẻ vui tết trung thu hàng năm, vui ngày quốc tế 1/6….(0,5 đ)

4/Bản thân em nếu chứng kiến đâu đó trong cuộc sống những hành vi ngược đói, bạo hành đối với trẻ em, lúc ấy em sẽ:

- Lên tiếng đấu tranh, giải thích cho họ hiểu đó là hành vi vi phạm quyền trẻ em (0,5 đ)

- Gọi những người xung quanh đến can thiệp. (0,5 đ)

- Tỡm cỏch bỏo cho chớnh quyền  địa phương gần nhất. (0,5 đ)

-> Học sinh có thể có cách xử lí phù hợp vẫn cho điểm .

Phần III. Tập làm văn: ( 5,0 điểm)

* Yêu cầu chung: (0,5 điểm)                                                                                 

+Bài văn phải bám sát thể loại thuyết minh.                                   

+Biết kết hợp sử dụng biện pháp nghệ thuật và yếu tố miêu tả phù hợp,sinh động.

     + Văn phong diễn đạt trôi chảy,ngụn ngữ trong sỏng,          giàu cảm xỳc. 

 * Yêu cầu cụ thể: HS cần đảm bảo được các ý sau:     

        a) Mở bài: giới thiệu rõ vai trò, ý nghĩa của cái quạt giấy trong đời sống người Việt Nam. (0,25 điểm)

        b)Thân bài: Lần lượt giới thiệu các nội dung: nguồn gốc, họ hàng, đặc điểm cấu tạo, công dụng và giá trị sử dụng của quạt giấy. Cụ thể:

      - Nguồn gốc: Có lẽ quạt giấy xuất hiện từ rất xa xưa khi con người không chỉ có nhu cầu  làm mát mà còn làm duyên, làm dáng. Nó vừa gọn nhẹ vừa đòi hỏi bàn tay người thợ thủ công khéo léo chứ không quá đơn giản như quạt lá, quạt mo. (0,5 điểm)                                                                                  

     - Chủng loại: Quạt giấy cũng có nhiều loại, phù hợp với từng đối tượng sử dụng. Thông dụng nhất là quạt giấy dành cho các bà các mẹ đi chợ, đi làm, hay lên chùa cúng phật; quạt thóc, quạt lúa cho bà con nông dân mỗi độ mùa màng. Bên cạnh đó còn có cả quạt giấy dành cho công tử cô nương con nhà giàu; quạt dành cho biểu diễn nghệ thuật; quạt dành để trang trí phòng khách... .(0,5 điểm)                                                                                

-Cấu tạo thông thường quạt giấy gồm hai phần:

       +Phần nan: (Phần khung) Thường làm bằng nứa hoặc tre chẻ mỏng, vót nhẵn. Thông thường mỗi chiếc quạt giấy có 15->17 nan  quạt (dẻ quạt), hai nan ngoài cùng gọi là nan cái to và chắc chắn hơn. Trung bình nan quạt dài từ 25->30 cm một đầu được gắn với nhau bằng đinh vít giúp quạt xoè ra hình bán nguyệt hoặc gấp lại dễ dàng. .(0,5 điểm)                                                                                

       +Phần giấy: là phần quan trọng tạo nên giá trị của quạt; gồm hai lớp giấy dính với nhau thông qua lớp hồ dán, đồng thời ôm khít phần nan ở giữa. Người ta thường chọn loại giấy vừa bóng, đẹp vừa bền dai. trên bề mặt in đủ các hình ảnh đẹp mắt như phong cảnh quê hương hay bài thơ trữ tình hoặc những hình rồng phượng... sao cho phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Ngày nay quạt giấy còn được cách tân làm bằng nhiều chất liệu khác nhau như vải lụa, von mềm hoặc làm bằng gỗ ép,nhựa cao cấp với đủ mầ sắc sặc sỡ, diêm dúa khác nhau. .(1 điểm)                                                                                 

- Gía trị sử dụng: Quạt sinh ra chủ yếu để làm mát cho con người, thế nhưng giá trị của nó lại rất lớn. Nó được coi là đồ vật vừa tiện ích, vừa gọn nhẹ, đồng hành cùng con người trong những ngày nắng nóng. Con người đi bất cứ nơi đâu quạt cũng đi theo làm bạn, giúp con người vơi đi bao vất vả mệt nhọc, đỡ đần con người quạt thóc rê lúa được sạch hơn. Quạt còn là đồ vật làm duyên cho các cô thôn nữ, tôn thêm vẻ đẹp cao sang quí phái cho các công tử cô nương con nhà quyền quí. Quạt còn giúp cho các điệu múa thêm nhịp nhàng uyển chuyển, tôn thêm vẻ thâm trầm cổ kính cho phòng khách. Quạt còn dùng làm vật lưu niệm làm quà tặng nhau mỗi khi con người đi xa,về gần... .(1điểm)                                                                                 

-Bảo quản quạt dễ dàng, đơn giản. Khi sử dụng cần nhẹ nhàng, tránh làm rách giấy hoặc gãy nan quạt, sử dụng xong gấp lại cẩn thận, cất nơi khô ráo để quạt dùng được bền lâu. .(0,5 điểm)                                                                                 

    c) Kết luận: Nhấn mạnh giá trị, sự tiên ích của quạt giấy trong cuộc sống hiện tại . .(0,25 điểm)

* Cách cho điểm :

   -Điểm 4, đến4,5 : Bài văn đảm bảo các yêu cầu trên,rõ bố cục mạch lạc, đủ ý, sâu sắc, có sự kết hợp yếu tố miêu tả và sử dụng các biện pháp nghệ thuật hợp lí, lời văn trong sáng,không mắc lỗi thông thường .

      -Điểm 3,0 đến 3,5 : Bài văn đảm bảo các yêu cầu trên, rõ bố cục mạch lạc, tương đối đủ ý, đã có sự kết hợp yếu  tố miêu tả và các biện pháp nghệ thuật hợp lí, diễn đạt đôi chỗ còn lúng túng .

  -Điểm 2,0 đến2,5 : Bài văn đảm bảo khá đủ các yêu cầu trên,bố cục khá mạch lạc,tương đối đủ ý , đã sử dụng yếu tố miêu tả và  các biện pháp nghệ thuật, diễn đạt còn lủng củng, sai không quá 5 lỗi thông thường

      -Điểm 1,0 đến1,5 : Bài viết còn sơ sài, bố cục chưa rõ, các ý tương đối đủ, diễn đạt  còn nhiều lủng

       -0,5 đến 1 : Bài viết quá sơ sài, thiếu nhiều ý, diễn đạt lủng củng nhiều .

      -Điểm 0 : Thiếu hoặc sai hoàn toàn .

Theo TTHN

Phần I  Tiếng việt: (2,0đ)

*Yªu cÇu: HS chØ ®óng c¸c ®¸p ¸n sau.

                 Mçi ®¸p ¸n ®óng ®¹t 0,25 ®iÓm sai kh«ng cho ®iÓm :

II. Đọc – Hiểu văn bản (3 đ)

1/  Đoạn văn  trích trong văn bản “Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền đựợc bảo vệ và phát triển của trẻ em.” (0,25 đ)

   Đoạn văn thuộc phần cuối của văn bản (phần nhiệm vụ ). (0,25 đ)

2/ Em hiểu “một cuộc sống có trách nhiệm” của trẻ em là:

  Trẻ em tự  ý thức được các suy nghĩ, hành động, việc làm của mình một cách đúng đắn theo chuẩn mực đạo đức xã hội. Biết tự điều chỉnh bản thân, biết yêu thương chia sẻ… với người khác, không chỉ sống cho riêng mình mà còn cho  gia đình, xã hội. (0,5 đ)

3/Những việc  làm của  Đảng, nhà nước ta:

xây dựng những nhà văn hóa thiếu nhi, những làng trẻ S0S, những trường học, bệnh  viện nhi, tổ chức cho trẻ vui tết trung thu hàng năm, vui ngày quốc tế 1/6….(0,5 đ)

4/Bản thân em nếu chứng kiến đâu đó trong cuộc sống những hành vi ngược đãi, bạo hành đối với trẻ em, lúc ấy em sẽ:

- Lên tiếng đấu tranh, giải thích cho họ hiểu đó là hành vi vi phạm quyền trẻ em (0,5 đ)

- Gọi những người xung quanh đến can thiệp. (0,5 đ)

- Tìm cách báo cho chính quyền  địa phương gần nhất. (0,5 đ)

-> Học sinh có thể có cách xử lí phù hợp vẫn cho điểm .

Phần III. Tập làm văn: ( 5,0 điểm)

* Yªu cÇu chung: (0,5 ®iÓm)                                                                                 

+Bµi v¨n ph¶i b¸m s¸t thÓ lo¹i thuyÕt minh.                                    

+BiÕt kÕt hîp sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt vµ yÕu tè miªu t¶ phï hîp,sinh ®éng.

     + Văn phong diễn đạt trôi chảy,ngôn ngữ trong sáng,          giàu cảm xúc. 

 * Yªu cÇu cô thÓ: HS cÇn ®¶m b¶o ®­îc c¸c ý sau:     

        a) Më bµi: giíi thiÖu râ vai trß, ý nghÜa cña c¸i qu¹t giÊy trong ®êi sèng ng­êi ViÖt Nam. (0,25 ®iÓm)

        b)Th©n bµi: LÇn l­ît giíi thiÖu c¸c néi dung: nguån gèc, hä hµng, ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, c«ng dông vµ gi¸ trÞ sö dông cña qu¹t giÊy. Cô thÓ:

      - Nguån gèc: Cã lÏ qu¹t giÊy xuÊt hiÖn tõ rÊt xa x­a khi con ng­êi kh«ng chØ cã nhu cÇu  lµm m¸t mµ cßn lµm duyªn, lµm d¸ng. Nã võa gän nhÑ võa ®ßi hái bµn tay ng­êi thî thñ c«ng khÐo lÐo chø kh«ng qu¸ ®¬n gi¶n nh­ qu¹t l¸, qu¹t mo. (0,5 ®iÓm)                                                                                  

     - Chñng lo¹i: Qu¹t giÊy còng cã nhiÒu lo¹i, phï hîp víi tõng ®èi t­îng sö dông. Th«ng dông nhÊt lµ qu¹t giÊy dµnh cho c¸c bµ c¸c mÑ ®i chî, ®i lµm, hay lªn chïa cóng phËt; qu¹t thãc, qu¹t lóa cho bµ con n«ng d©n mçi ®é mïa mµng. Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¶ qu¹t giÊy dµnh cho c«ng tö c« n­¬ng con nhµ giµu; qu¹t dµnh cho biÓu diÔn nghÖ thuËt; qu¹t dµnh ®Ó trang trÝ phßng kh¸ch... .(0,5 ®iÓm)                                                                                

-CÊu t¹o th«ng th­êng qu¹t giÊy gåm hai phÇn:

       +PhÇn nan: (PhÇn khung) Th­êng lµm b»ng nøa hoÆc tre chÎ máng, vãt nh½n. Th«ng th­êng mçi chiÕc qu¹t giÊy cã 15->17 nan  qu¹t (dÎ qu¹t), hai nan ngoµi cïng gäi lµ nan c¸i to vµ ch¾c ch¾n h¬n. Trung b×nh nan qu¹t dµi tõ 25->30 cm mét ®Çu ®­îc g¾n víi nhau b»ng ®inh vÝt gióp qu¹t xoÌ ra h×nh b¸n nguyÖt hoÆc gÊp l¹i dÔ dµng. .(0,5 ®iÓm)                                                                                

       +PhÇn giÊy: lµ phÇn quan träng t¹o nªn gi¸ trÞ cña qu¹t; gåm hai líp giÊy dÝnh víi nhau th«ng qua líp hå d¸n, ®ång thêi «m khÝt phÇn nan ë gi÷a. Ng­êi ta th­êng chän lo¹i giÊy võa bãng, ®Ñp võa bÒn dai. trªn bÒ mÆt in ®ñ c¸c h×nh ¶nh ®Ñp m¾t nh­ phong c¶nh quª h­¬ng hay bµi th¬ tr÷ t×nh hoÆc nh÷ng h×nh rång ph­îng... sao cho phï hîp víi thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng. Ngµy nay qu¹t giÊy cßn ®­îc c¸ch t©n lµm b»ng nhiÒu chÊt liÖu kh¸c nhau nh­ v¶i lôa, von mÒm hoÆc lµm b»ng gç Ðp,nhùa cao cÊp víi ®ñ mÇ s¾c sÆc sì, diªm dóa kh¸c nhau. .(1 ®iÓm)                                                                                 

- GÝa trÞ sö dông: Qu¹t sinh ra chñ yÕu ®Ó lµm m¸t cho con ng­êi, thÕ nh­ng gi¸ trÞ cña nã l¹i rÊt lín. Nã ®­îc coi lµ ®å vËt võa tiÖn Ých, võa gän nhÑ, ®ång hµnh cïng con ng­êi trong nh÷ng ngµy n¾ng nãng. Con ng­êi ®i bÊt cø n¬i ®©u qu¹t còng ®i theo lµm b¹n, gióp con ng­êi v¬i ®i bao vÊt v¶ mÖt nhäc, ®ì ®Çn con ng­êi qu¹t thãc rª lóa ®­îc s¹ch h¬n. Qu¹t cßn lµ ®å vËt lµm duyªn cho c¸c c« th«n n÷, t«n thªm vÎ ®Ñp cao sang quÝ ph¸i cho c¸c c«ng tö c« n­¬ng con nhµ quyÒn quÝ. Qu¹t cßn gióp cho c¸c ®iÖu móa thªm nhÞp nhµng uyÓn chuyÓn, t«n thªm vÎ th©m trÇm cæ kÝnh cho phßng kh¸ch. Qu¹t cßn dïng lµm vËt l­u niÖm lµm quµ tÆng nhau mçi khi con ng­êi ®i xa,vÒ gÇn... .(1®iÓm)                                                                                 

-B¶o qu¶n qu¹t dÔ dµng, ®¬n gi¶n. Khi sö dông cÇn nhÑ nhµng, tr¸nh lµm r¸ch giÊy hoÆc g·y nan qu¹t, sö dông xong gÊp l¹i cÈn thËn, cÊt n¬i kh« r¸o ®Ó qu¹t dïng ®­îc bÒn l©u. .(0,5 ®iÓm)                                                                                 

    c) KÕt luËn: NhÊn m¹nh gi¸ trÞ, sù tiªn Ých cña qu¹t giÊy trong cuéc sèng hiÖn t¹i . .(0,25 ®iÓm)

* C¸ch cho ®iÓm :

   -§iÓm 4, ®Õn4,5 : Bµi v¨n ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu trªn,râ bè côc m¹ch l¹c, ®ñ ý, s©u s¾c, cã sù kÕt hîp yÕu tè miªu t¶ vµ sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt hîp lÝ, lêi v¨n trong s¸ng,kh«ng m¾c lçi th«ng th­êng .

      -§iÓm 3,0 ®Õn 3,5 : Bµi v¨n ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu trªn, râ bè côc m¹ch l¹c, t­¬ng ®èi ®ñ ý, ®· cã sù kÕt hîp yÕu  tè miªu t¶ vµ c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt hîp lÝ, diÔn ®¹t ®«i chç cßn lóng tóng .

  -§iÓm 2,0 ®Õn2,5 : Bµi v¨n ®¶m b¶o kh¸ ®ñ c¸c yªu cÇu trªn,bè côc kh¸ m¹ch l¹c,t­¬ng ®èi ®ñ ý , ®· sö dông yÕu tè miªu t¶ vµ  c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt, diÔn ®¹t cßn lñng cñng, sai kh«ng qu¸ 5 lçi th«ng th­êng

      -§iÓm 1,0 ®Õn1,5 : Bµi viÕt cßn s¬ sµi, bè côc ch­a râ, c¸c ý t­¬ng ®èi ®ñ, diÔn ®¹t  cßn nhiÒu lñng

       -0,5 ®Õn 1 : Bµi viÕt qu¸ s¬ sµi, thiÕu nhiÒu ý, diÔn ®¹t lñng cñng nhiÒu .

      -§iÓm 0 : ThiÕu hoÆc sai hoµn toµn .