Bộ GD nêu 2 điểm mới kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 thí sinh cần lưu ý

Trong chương trình Tư vấn mùa thi do Báo Thanh Niên tổ chức tại Trường THPT Phan Châu Trinh (Đà Nẵng) vào sáng ngày 23/2, đại diện Bộ GD-ĐT đã đưa ra 2 điểm mới trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 mà thí sinh cần lưu ý.

1. Đề thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 sẽ tăng câu hỏi phân hóa

Tại chương trình, GS-TS Huỳnh Văn Chương, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng giáo dục, Bộ GD-ĐT, cho biết: "Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là năm đầu tiên tổ chức thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Chương trình này có những thay đổi đáng kể so với trước đây, đặc biệt trong cách tiếp cận kiến thức và đánh giá năng lực. Vì thế, đề thi được ra đảm bảo kết quả tin cậy để xét tốt nghiệp THPT, đánh giá quá trình dạy và học và cho phép thí sinh sử dụng kết quả thi để xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ, giáo dục nghề nghiệp".

Theo GS-TS Huỳnh Văn Chương, đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có những điểm mới so với các kỳ thi trước. Cụ thể là đề thi không chỉ kiểm tra kiến thức mà tập trung hướng đến nhiều hơn vào việc đánh giá năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Theo đó sẽ có nhiều câu hỏi được xây dựng từ các tình huống thực tế trong đời sống, khoa học, xã hội, giúp thí sinh thấy rõ mối liên hệ giữa kiến thức học được và thế giới xung quanh.

"Đề thi sẽ được thiết kế để có sự phân hóa rõ ràng giữa các nhóm thí sinh. Một điểm mới đáng chú ý là môn ngữ văn có thể sẽ sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa khi xây dựng đề thi. Điều này giúp đánh giá khả năng đọc hiểu và cảm thụ văn bản của học sinh trong các tình huống thực tế, tránh học tủ, học thuộc lòng máy móc. Ngữ liệu có thể bao gồm các đoạn văn, thơ, hoặc tình huống mang tính thời sự, đời sống xã hội", ông Chương chia sẻ.

Về tỷ lệ câu hỏi cơ bản và phân hóa trong đề thi, ông Chương cho hay đề thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 có một số thay đổi quan trọng. Cụ thể là thay đổi về định dạng cấu trúc để phù hợp tốt hơn cho việc đánh giá năng lực người học. Đồng thời định dạng cấu trúc mới cũng góp phần làm tăng tính phân hóa của đề thi, đặc biệt là dạng đúng/sai và trả lời ngắn. Độ phân hóa sẽ thể hiện rõ từ mức 7 điểm trở lên.

2. Tỷ lệ câu hỏi các cấp độ tư duy

GS-TS Huỳnh Văn Chương tiếp tục thông tin: "Đề thi năm 2025 phân bố tỷ lệ câu hỏi các cấp độ tư duy biết, hiểu, vận dụng là 4:3:3. Có thể thấy, với tỷ lệ biết và hiểu khoảng 70%, đề thi sẽ nghiêng về mục đích tốt nghiệp trong khi hiểu và vận dụng khoảng 30% sẽ có tác dụng phân hóa tốt phục vụ mục đích tuyển sinh ĐH".

Cụ thể, GS-TS Huỳnh Văn Chương nêu rõ, đề thi tốt nghiệp quốc gia năm 2025 sẽ đạt theo 3 mục tiêu chính: đề xét tốt nghiệp, đề đánh giá quá trình dạy và học, đề xét tuyển sinh ĐH theo hướng tự chủ đại học.

Về đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT năm 2025, tất cả các thí sinh đều có thể đăng ký dự thi theo hình thức trực tuyến, kể cả thí sinh tự do. Trong thời gian tới, Bộ GD-ĐT cũng sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan khác để tiếp tục tích hợp và liên thông các hệ thống cơ sở dữ liệu để giảm thiểu các hồ sơ thí sinh phải nộp, đặc biệt là các hồ sơ minh chứng để hưởng chế độ ưu tiên chính sách.

Ông Chương lưu ý khi dự thi bài thi tự chọn, thí sinh phải có mặt tại điểm thi ngay từ đầu buổi và chỉ được ra khỏi điểm thi khi hết giờ thi bài tự chọn (kết thúc cả 2 môn thi tự chọn). Ví dụ trước đây nếu thí sinh chỉ thi môn thứ 2 trong bài tự chọn thì có thể đến trước giờ thi môn thứ hai 15 phút. Tuy nhiên từ năm 2025, thí sinh phải đến ngay từ đầu buổi thi.

3. Điểm mới ở đề thi môn Ngữ văn

Năm nay, lần đầu tiên đề thi môn ngữ văn sẽ ra theo chương trình mới. Theo đó, đề thi có thể sẽ sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa.

GS-TS Huỳnh Văn Chương cho biết, chương trình Giáo dục phổ thông 2018 là chương trình nhiều bộ sách giáo khoa và điều đó có nghĩa là sẽ phong phú ngữ liệu.

"Trong cuộc sống hiện nay có rất nhiều thông tin khác nhau, do vậy HS phải cố gắng học tốt theo hướng năng lực cảm thụ, từ đó sẽ dễ dàng giải quyết tình huống đặt ra từ đoạn văn, đoạn thơ, bài thơ hay. Học sinh cũng lưu ý tình huống mang tính thời sự, đời sống xã hội nào đó…", ông Chương nói.

Nói thêm về điểm mới của đề thi ngữ văn, ông Chương cho biết hướng ra đề sử dụng nhiều ngữ liệu sẽ giúp HS tăng khả năng cảm nhận, cảm thụ, phân tích và đánh giá vấn đề được chứ không phải dùng một ngữ liệu có sẵn… Điều đó giúp các em tránh học lệch, học tủ.

Đánh giá những câu hỏi mà HS lớp 12 ở TP.Đà Nẵng nêu ra tại chương trình Tư vấn mùa thi năm 2025, ông Chương cho rằng các em HS thế hệ 2007 rất ý thức trong việc học, ôn thi tốt nghiệp và chọn ngành nghề.

"Tôi đánh giá các em đặt ra những câu hỏi rất thực tế, sát với thông tư mới của Bộ GD-ĐT. Kỳ thi năm nay sẽ có những sự thay đổi. Đương nhiên Bộ GD-ĐT sẽ cố gắng giữ ổn định cho nhiều năm sau, nhưng vì năm nay là năm thay đổi giữa 2 chương trình, vì vậy các em có những lo lắng hơn", ông Chương nói.