5 phương pháp tiếp cận giáo dục cho trẻ mầm non

Hầu hết phụ huynh đều ý thức được việc giáo dục trẻ mầm non ở "giai đoạn vàng của cuộc đời" đóng vai trò quan trọng đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách, trí tuệ. Tuy nhiên, phương pháp giáo dục mầm non truyền thống tại Việt Nam dường như vẫn còn chưa cập nhật các bài học được thiết kế phù hợp với tâm lý, độ tuổi cũng như trang thiết bị phục vụ cho việc học của trẻ như nhiều nước trên thế giới. Điển hình như 5 phương pháp tiếp cận giáo dục mầm non nổi bật được áp dụng phổ biến tại những nước phát triển. 

 

Trẻ sẽ dần làm quen với những kỹ năng sống cơ bản như: biết tự chăm sóc bản thân, có ý thức về vệ sinh, dinh dưỡng và cảm thức về nghệ thuật khi được tiếp cận với những phương pháp học tập mới.

 

1. Thuyết trí thông minh đa dạng (Multiple Intelligences) của giáo sư Howard Gardner (Đại học Harvard). Với quan điểm khẳng định mỗi trẻ đều có những khả năng đặc biệt cần phải được phát hiện và bồi dưỡng, Gardner đã phân loại trí thông minh gồm: trí thông minh có giá trị điển hình trong trường học; trí thông minh gắn với nghệ thuật và trí thông minh cá nhân. Trí thông minh cá nhân bao gồm: ngôn ngữ, toán học, âm nhạc, thể chất, hội họa không gian, nội tâm và giao tiếp xã hội, ngoài ra còn trí thông minh về tự nhiên... Lý thuyết này giúp các nhà giáo dục động viên và kích thích mọi nhân tố phát triển trí não của trẻ.

 

2. Phương pháp tiếp cận dự án (Project Approach), được khởi xướng bởi chuyên gia Lilian Katz (Mỹ), tạo cơ hội cho trẻ được theo đuổi, tìm hiểu, khám phá về các vấn đề mà trẻ thực sự hứng thú. Phương pháp này thúc đẩy quá trình tự nghiên cứu, tư duy độc lập và quan trong nhất là nuôi dưỡng lòng say mê học tập ở trẻ.

 

3. Cách tiếp cận lên kế hoạch - làm - đánh giá (Plan - Do - Review) của chương trình High Scope (Mỹ) cho phép trẻ được tự khởi xướng kế hoạch khám phá, thực thi và đánh giá việc thực thi kế hoạch dưới dẫn dắt của giáo viên. 

 

4. Cách tiếp cận Reggio Emilia xuất phát từ Italy, đang được đánh giá cao và được áp dụng tại những trường mầm non tốt ở nhiều nước trên thế giới bởi khả năng mở rộng cánh cửa cho trí tưởng tượng và sáng tạo của trẻ được bay bổng qua các hoạt động: vẽ, nặn, sáng tác tranh…

 

5. Phương pháp tiếp cận Montessori: đây là mô hình giáo dục đầu đời nổi tiếng trên thế giới, giúp phát triển kỹ năng học tập, kỹ năng sống và 5 giác quan của trẻ qua các bộ đồ chơi học tập có khả năng phát triển giác quan, tri giác và khả năng suy luận, dự đoán cho trẻ. Montessori đề cao việc phát triển tính tự lập cho trẻ và giúp trẻ trở nên kỷ luật một cách tự nguyện. Mỗi phòng Montessori có 115 bộ học cụ, giúp trẻ phát triển 5 mặt: khả năng tri giác, toán, ngôn ngữ, kỹ năng sống và bước đầu tìm hiểu thế giới tự nhiên và văn hóa. 

 

 

Tại Việt Nam, một số trường mầm non cũng đã bắt đầu đưa một số phương pháp trên vào chương trình. Một trong số đó có thể kể đến hệ thống trường Dân lập Quốc tế Việt Úc (VAS). Luôn tiên phong trong việc áp dụng các phương pháp dạy và học hiện đại, VAS đã xây dựng một giáo trình mầm non độc đáo mang tên "Phương pháp học tập đa hoạt động" (Multi-faceted Approach to learning). Phương pháp này được áp dụng trên toàn bậc mầm non của hệ thống. Kết hợp năm phương pháp giáo dục kể trên bằng 2 ngôn ngữ Anh - Việt, giáo trình của VAS thể hiện sự tích hợp cao và qua đó, trẻ luôn tương tác, chủ động tham gia vào bài học cùng với các bạn đồng nhóm dưới sự hướng dẫn của giáo viên. 

 

Ngoài việc nâng cao tri thức và các kỹ năng lời nói, trẻ sẽ dần làm quen với những kỹ năng sống cơ bản như: biết tự chăm sóc bản thân, có ý thức về vệ sinh, dinh dưỡng và cảm thức về nghệ thuật. Đây vốn là những kỹ năng và hiểu biết nền tảng cho lớp đầu cấp của chương trình quốc tế Cambridge được đào tạo xuyên suốt mọi cấp lớp tại VAS. Để phục vụ cho mô hình này, trang thiết bị cũng đóng vai trò tiên quyết với sự đầu tư lớn của trường cho những bộ học cụ và phòng Montessori riêng, bảng thông minh...  hay xưởng nghệ thuật tạo hình cho trẻ theo đúng phong cách Reggio Emilia.

 

Đầu tư đúng cách cho con là niềm mong mỏi của mỗi gia đình, vì vậy, để con phát triển toàn diện, ngoài giáo dục từ trường học, bố mẹ cũng cần hiểu thêm về tâm lý cũng như những nguyên lý giáo dục hiện đại để khuyến khích và động viên con mình phát triển về trí tuệ lẫn thể chất và mang đến cho con một môi trường học tập, sinh hoạt tốt nhất.

 

Theo VnE